Wandelen langs de hunebedden? De 7 mooiste routes 2024
De (Drentse) hunebedden blijven iets bijzonders. De hunebedden zijn al duizenden jaren oud en blijven dagelijks toeristen trekken.
Zelf loop ik wekelijks langs of in de buurt van de hunebed, omdat deze nagenoeg in mijn achtertuin staat. Met grote regelmaat zie ik kinderen en volwassen boven op de hunebed staan. Waarom beklimmen ze de hunebed? Weten ze wel wat een hunebed is?
Het leek mij een goed moment om een blog te schrijven over de hunebedden, naast veel informatie heb ik 5 wandelroutes toegevoegd. Bij deze routes kom je minimaal 1 hunebed tegen.
De hunebedden zijn niet meer weg te denken bij het Drentse landschap. Een prachtig bouwwerk waar we als Nederlanders trots op mogen zijn.
De oorsprong van het hunebed.
De hunebedden zijn de oudste en nog zichtbare bouwwerken in Nederland. De hunebedden werden ruim 5000 jaar geleden gebouwd door de boeren. Hoe de boeren de hunebedden precies bouwen en verplaatsten is niet bekend. Waarschijnlijk met touwen en een soort slee. De stenen werden waarschijnlijk met een hefboom systeem en een soort helling op elkaar gebouwd.
Een hunebed bestaat uit een aantal draagstenen en een platte deksteen. Er werden zwerfstenen en stenen uit rotsen die los waren gehakt gebruikt voor het hunebed. De stenen moeten afkomstig zijn uit Scandinavië en zijn in de IJstijd meegevoerd naar Nederland. In de prehistorie waren de hunebedden bedekt door een heuvel.
De hunebedden werden als graf gebruikt, er waren grote en kleine hunebedden en er werden meerdere mensen in begraven. Waarschijnlijk hebben zich ook (levendige) begrafenisceremonies en offerrituelen bij de hunebedden plaats gevonden. Er werd lang gedacht dat alleen belangrijke mensen begraven werd in een hunebed. De hunebedden moeten ook voor andere doeleinden gebruikt zijn. Bij sommige mensen / groepen stond er ook een hunebed op hun terrein zodat andere mensen daar niet konden gaan wonen. Een hunebed liet ook zien dat je veel macht had.
Vroeger (in de zeventiende eeuw) dacht met dat reuzen de hunebedden hebben gebouwd. Dit werd gedacht omdat de zwerfkeien enorm zwaar waren en ze niet eenvoudig te verplaatsten zijn. De (gigantische) reuzen werden ook wel Huynen genoemd. Huynen is oud- Nederlands voor reuzen. Hier komt dus ook het woord hunebed vandaan.
Tegenwoordig weten we dat de hunebedbouwers maar klein waren. De mensen die toen leefden waren niet groter dan 1 meter 65. Door een slimme manier van werken hebben ze veel en zwaar werk verricht. Want de zwaarste stenen hebben 20.000 kilo gewogen.
De bijzonderste hunebedden
In de loop der jaren zijn er veel hunebedden verdwenen. De redenen van het verdwijnen zijn heel divers, de stenen zijn gebruikt voor kerken, huizen, maar moesten ook weg vanwege religieuze motieven. In de Middeleeuwen werden de hunebedden gezien als heidense overblijfselen.
In de twintigste eeuw zijn archeologen de overgebleven hunebedden gaan onderzoeken. De hunebedden kregen een nummer en een letter. De letter staat voor de provincie. Er zijn op dit moment 54 hunebedden. Twee ervan hebben een letter G voor de provincie Groningen. De andere 52 hebben een D voor de provincie Drenthe.
Het grootste hunebed staat in Borger nabij het Hunebedcentrum. Het grootste hunebed is de D27 en is 22,6 meter. De grootste steen weegt naar schatting 20.000 kilo. De opgraving van dit hunebed vond plaats in 1685. Dit was zover bekend ook het eerste hunebed die is opgegraven. Er wordt vermoed dat alleen dit hunebed al ruim 200.000 keer per jaar wordt bezocht door geïnteresseerden en toeristen.
Over bijzondere hunebedden gesproken in Havelte liggen 2 hunebedden op 150 meter van elkaar af in een prachtig natuurgebied aan de voet van de Havelterberg. Het gaat om de D53 en de D54. De D53 heeft een lengte van bijna 18 meter en is daarmee het op één na grootste hunebed van Nederland.
Deze hunebed telt 21 zijstenen, 4 sluitstenen en 9 dekstenen en is in 1991 gerestaureerd. De D53 is ook het enige hunebed die schade heeft opgelopen tijdens de tweede wereldoorlog. De Duitsers wilden op deze plek een landingsbaan maken voor bij het naast gelegen vliegveld. De stenen zijn destijds verplaatst. Het vliegveld werd gebombardeerd, na de oorlog in 1949 zijn de hunebedden weer opgegraven en opnieuw in elkaar gezet.
Beklimmen van het hunebed.
Jarenlang werden de hunebedden door bijna alle kinderen beklommen. Ook volwassenen waren regelmatig op de hunebedden te vinden. (nu nog steeds). Maar is dit nu grafschennis, een uitdaging of onschuldig vermaak voor mooie foto's? De beheerders zien het beklimmen met lede ogen aan. Een verbod is namelijk niet te handhaven, daarom zijn er bij de meeste hunebedden bordjes geplaatst en wordt er op de risico's gewezen en wordt er verteld dat het een grafmonument is.
De mooiste routes langs de hunebedden
Langs de 54 hunebedden lopen verschillende mooie wandelroutes. De meeste hunebedden liggen in het oosten van de provincie Drenthe.
Voor deze blog heb ik de 5 mooiste routes lang 1 of meerdere hunebedden voor je geselecteerd. In de beschrijving vertel ik wat je kunt verwachten van de route, waar deze begint en hou je deze kunt volgen. ook zie je hoeveel kilometer de route is.
Oorlogsroute Havelte ( 8 kilometer)
De oorlogsroute voert je langs de plekken waar in de tweede oorlog een vliegveld is gebouwd door de Duitsers. Je komt langs plekken waar de hangars hebben gestaan. Ook zie je verschillende bomkraters die nu een deel van de natuur zijn. Andere indrukwekkende plekken waren de grote startbaan en de diverse rolbanen. Naast de historie van de tweede wereldoorlog vind je hier een prachtige natuur, mooie uitzicht plaatsen en 2 grote hunebedden. De start is bij de Poort van het Holteringerveld, hier bevind zich een grote parkeerplaats, een vlindertuin, schaapskooi en horeca mogelijkheden. De oorlogsroute is de groene route van ongeveer 8 kilometer lang. De route staat goed aangegeven.
Wandelroute Hunebedden Emmerdennen in Emmen (3 kilometer)
De wandelroute Hunebedden Emmerdennen in Emmen is een relatievf korte route van ongeveer 3 kilometer. De route gaat door 1 van de oudste bossen van Drenthe genaamd de Emmerdennen. Deze route is van Staatsbosbeheer en is te volgen door de gele gemarkeerde paaltjes te volgen. Het begin is bij de parkeerplaats "Het Hunebed". Onderweg kom je het hunebed D45 tegen. Dit grote hunebed ligt op een heuvel. De stenen van dit hunebed zijn de afgelopen eeuwen diverse keren beschadigd geraakt. Er gaan vele verhalen rond hoe de stenen zijn beschadigd. Het mooiste verhaal vind ik van Koning Lodewijk, Napoleon die met zijn paard bovenop het hunebed heeft gestaan. De hoeven van het paard moeten de deuken hebben veroorzaakt.
Bijvoetpad, Borger (13,5 kilometer)
Het Bijvoetpad is een route van 13,5 kilometer langs verschillende hunebedden. De start is Borger bij het hunebedcentrum. Je loopt zowel langs het grootste als het kleinste hunebed. Het Bijvoetpad heeft zijn naam te danken aan de plant Bijvoet die je regelmatig langs de route vind. Deze plant kan wel 1,5 meter hoog worden. De Romeinen legden deze plant in hun sandalen tegen pijnlijke en vermoeide voeten. Naast deze mooie bijzondere plant vind je veel diversiteit op de route, zoals bossen, akkers, weiden, zandvlaktes en heide. Op de website van de route Bijvoetpad vind je meer informatie en de GPX.
Wandelroute Erfgoed, Drouwen (9 kilometer)
Een prachtige afwisselende route is de Wandelroute Erfgoed van Staatsbosbeheer. De route is ongeveer 9 kilometer lang het gaat door het bosgebied op de Hondsrug. Tijdens deze mooie wandeling kom je 2 hunebedden, grafheuvels en oude beukenlanen tegen. Deze 2 hunebedden horen bij de eerste hunebedden die in Nederland zijn onderzocht door archeologen. Bij hunebed D19 werd zelfs koper en resten van oude sieraden gevonden. Het beste kun je beginnen bij het Buitencentrum het Boomkroonpad. Wil je de Wandelroute erfgoed volgen dan moet je de bruine markeringen gaan volgen.
Groene Wissel 345: Rolde (14 kilometer)
De groene wissel 345 begint bij de Kerkbrink in Rolde. Het dorpje dat bekend staat als het dorp van Bartje (ik bid niet voor bruine bonen). Aan het einde van de route kom je langs het streekmuseum het land van Bartje. Deze 14 kilometer route is heel afwisselend met mooie bezienswaardigeden zoals oude boerderijen, middeleeuwse kerk, heidegebied, bosjes een ven maar ook prachtige beekje en nog veel meer. Uiteraard vind je op deze route ook hunebedden, Eén van de hunebedden kreeg ooit de naam Duvelkutte. Dit betekend de kont van de duivel. Bewoners van deze streek zouden via de nauwe opening van de stenen, reizigers bekogelen met uitwerpselen. Balloërveld is het gebied van de prachtige natuur, dit allemaal samen maakt het een prachtige route die je niet snel zult vergeten.
Elfhunebeddenwandeling Borger (13,7 kilometer)
Deze prachtige route neemt je mee langs maar liefst 11 hunebedden. De route begint bij de parkeerplaats van het hunebed Centrum in Borger. Je loopt vanaf hier naar o.a Bronneger en Drouwen waar je de historische stenengraven kunt bewonderen. De route is een kleine 14 kilometer lang. Klik hier voor de route en filmpjes over de hunebedden die je tegenkomt op deze route.
Hunebedroute Havelte (2,2 kilometer)
De hunebedroute in Havelte is de kortste route van de 7 routes. Het begin punt van de route is bij de toegangspoort Holteringerveld. Je vind hier een grote parkeerplaats, een vlindertuin, schaapskooi en horeca mogelijkheden. Vanaf hier kun je ook de oorlogsroute wandelen deze is 8 kilometer lang. De Hunebedroute van 2,2 kilometer is ook zeer geschikt te wandelen met kinderen. Onderweg kom je de 2 grote hunebedden tegen maar ook bomkraters, grafheuvels etc. Ondanks de relatief korte route is er genoeg te zien en te beleven. Je kunt de route lopen door de rode route te volgen die staat aangegeven.
